De markt in Port de Paix

Als het mooi weer is gaan we op een zaterdag naar de stad, naar Port de Paix. De stad ligt 20 km van Passe Catabois af. De rit duurt een uur achterop de motor. Je moet je voorstellen dat je met 3 mensen op een motor zit en door een gebied rijdt als de Loonse en Drunense duinen alleen dan met een exotisch tintje, zandpaden, hellingen, palmbomen, bergen, paden van afgebrokkelde stukken stenen en drie rivieren die je moet passeren, en nee er zijn geen bruggen, je moet met de motor recht door de rivier heen. Dat is best een uitdaging, zeker als er ook nog een terugweg is. Wanneer het geregend heeft kan je niet naar de stad omdat de wegen wegspoelen en het een groot modderbad wordt. Als het mooi weer is is het geen probleem, tenzij het gaat regenen als je in de stad bent want dan is daar overnachten de enige optie. Als 's ochtends de zon schijnt nemen we de gok en vertrekken we om 8.00 vanuit Passe Catabois en komen we rond 9.00, met spierpijn en lamme armen van het vasthouden, aan in het drukke Port de Paix. We worden in de stad omgeleid en rijden over de landingsbaan van het vliegveld naar het centrum. Dat is hier allemaal mogelijk. In het centrum kunnen we boven de kapper op een balkon zitten en goed van ons internet gebruik maken. De taxichauffeurs gaan heel de dag met ons mee en helpen ons op de markt.
De markt in Port de Paix is denk ik de grootste angst voor de Nederlandse man: een markt met overal mensen, kleine gangen en straatjes die vol staan met spullen en mensen, continu kruiwagens of andere vervoersmiddelen die je passeren, straatjes waar je gebukt moet lopen, veel vliegen en koopvrouwen die in je oor creools staan te schreeuwen en je achtervolgen of aantikken met manden vol spullen. Ik moet zeggen, het zijn erg veel prikkels. Ik denk dat zelfs de Nederlandse vrouw een angst voor deze markt kan ontwikkelen.
Als blanke blijf je ook hier niet onopgemerkt, mensen willen ons graag vertellen dat we blank zijn, 'Je bent blank' of 'he blanke' krijg je erg vaak in het Creools te horen als je alleen al langs loopt. Laat staan als je wat koopt. En dat is niet in discriminerende zin bedoeld. Voor mij alleen nog de vraag wat ik hierop moet antwoorden, tot nu toe ben ik niet verder gekomen dan 'oui' of 'bonjour'.
Op de markt kan je onder andere fruit, groente, kleding en wat drogisterij artikelen kopen. Afgelopen keer waren we als Nederlander op zoek naar afwasmiddel. Ik bedoel, waar moet je anders mee afwassen? Op de markt zoekend naar afwasmiddel kon niemand ons helpen. Walner (de motorchauffeur) kon het ons ook niet vertellen nadat we in gebrekkig Creools probeerde uit te leggen wat we wilden hebben. Nadat hij het aan marktvrouwen vroeg en de kooplieden die voor, achter en naast dit tentje stonden precies wisten wat er aan de hand was en zich zo'n beetje om ons heen verzamelden en in luid Creools tips en vragen stelden, besloten we dat we naar 'de winkel achter het tankstation' gingen. Een hele kleine supermarkt (de kleinste campingwinkel die je gezien hebt) met geimporteerde producten, en dus voor Haitiaanse begrippen erg duur. We hadden al snel de fles Ajax afwasmiddel gevonden. Yes, die moesten we hebben maar wat was de prijs? Wij doken met zn drieen discussierend boven op de fles totdat er iemand aan kwam, de Haitiaan zag dat we ergens mee zaten. Behulpzaam en lachend hielp hij ons verder, al had hij toch wel een opvallende pet op. Wat vraagtekens kwamen bij mij op dus ik deed een stap naar achter om hem, in het krappe gangpad met overal spullen en bang dat ik wat om stootte, beter te kunnen bekijken. Van onder naar boven: kisten, een legerbroek, een legerjasje en als laatste in zijn rechterhand een geweer van zijn heup tot aan zijn enkel. Hmm oke, oke, wat betekent dit dat 'winkelpersoneel' er zo bij loopt? Wat betekent dit voor ons? Zijn we in gevaar? Na hem nog eens goed bekeken te hebben was hij nog steeds druk pratend en lachend met Marloes in gesprek over de prijs. Ik dacht, als dit nu zijn prioriteit is denk ik dat die onveiligheid wel mee valt en kunnen we hier rustig blijven staan. Na afgerekend te hebben stonden we, nadat hij vriendelijk gedag had gezegd en wij hem bedankten, weer buiten. Het blijkt dat het normaal is dat deze 'soldaten' bij de wat duurdere aangelegenheden staan om de veiligheid te bewaren.

Na dit avontuur wilden we wat eten dus liepen we naar een klein restaurant (een van de weinige in de stad) om wat te eten. De tweede bewaker die dag hadden we te pakken, wederom met een gigantisch geweer. Ik was al wat gerust gesteld door het gedrag van de vorige bewaker. Daar aangekomen probeerde we wat te bestellen. Nadat we erachter kwamen dat de cola, sinas en alle andere dranken behalve cassis en lemonlimonade op waren, de ijsmachine niet werkte en de hotdogmachine niet stond te draaien, we uiteindelijk een sandwich, ongeveer het enige wat je kon bestellen, bestelden. En kom daar maar eens nadat je alles afgegaan bent, in het Creools achter.

Een leer hier in Haiti, ga nooit ergens van uit en al helemaal niet van het normale. Flexibiliteit is echt een vereiste.